Έρευνητες αποκαλύπτουν τα 10 πράγματα που κάνουν τα παιδιά πιο ευτυχισμένα

Ένα από τα πιο τυχερά πράγματα που μπορεί να σας συμβεί στη ζωή είναι, νομίζω, να είχατε μια ευτυχισμένη παιδική ηλικία.’ – Αγκάθα Κρίστι

Η παιδική ηλικία είναι μια ιδιαίτερη περίοδος στη ζωή κάποιου. Μια χρονική περίοδος που το παιδί ανακαλύπτει, παίζει, νοιώθει και θαυμάζει για τα πράγματα στον κόσμο. Για τους γονείς, αυτή η περίοδος  μπορεί να επιφέρει μια αίσθηση ανησυχίας, δεδομένου ότι επιδιώκουν να εξασφαλίσουν την υγεία αλλά και την ευτυχία του παιδιού.

Φυσικά, ότι συμβαίνει στην ζωή επηρεάζει τόσο το παιδί όσο και τους γονείς. Ανεξάρτητα από το γεγονός αυτό, η ευτυχία του παιδιού έρχεται σχεδόν πάντα πρώτη για εκείνους που το αγαπούν.
Εδώ, θα συνδυάσουμε την επιστημονική έρευνα και την παιδική χαρά. Πιο συγκεκριμένα, θα δούμε 10 επιστημονικά αποδεδειγμένες συμβουλές για να εξασφαλιστεί μια ευτυχισμένη και υγιή παιδική ηλικία.

Είτε είστε γονέας, είτε θα γίνετε στο μέλλον ή κάποιος που αγαπά τα παιδιά, ελπίζουμε ότι αυτό που θα διαβάσετε παρακάτω θα σας κάνει να έχετε μεγαλύτερη διορατικότητα για το πως μπορείτε να κάνετε ένα παιδί υγιέστερο και πιο ευτυχισμένο.

Οι 10 (επιστημονικά αποδεδειγμένες!) συμβουλές για να κάνετε τα μικρά πιο ευτυχισμένα:
Δώστε τους άφθονο χρόνο για παιχνίδι
Η πρωταρχική υποχρέωση που έχει ένα παιδί είναι ή τουλάχιστον, θα πρέπει να είναι,  να παίξει. Ναι,το παιδί θα έχει αργότερα σχολικές εργασίες για το σπίτι και άλλες εξωσχολικές υποχρεώσεις αλλά όταν είναι μικρό και μέχρι να φτάσει στην εφηβεία, θα πρέπει να του δοθεί η ελευθερία απλά να διασκεδάζει.
Ο Peter Gray, ψυχολόγος για παιδιά και καθηγητής στο Boston College, δηλώνει ‘Τα παιδιά παίρνουν τα πιο σημαντικά μαθήματα ζωής από τα άλλα παιδιά, όχι από τους ενήλικες … δεν μπορούν να μάθουν ή είναι πολύ λιγότερο πιθανό να μάθουν στις αλληλεπιδράσεις με τους ενήλικες.’

Έτσι, πείτε τους να ‘πάνε έξω να παίξουν!’

Κάντε τις διαμάχες σας και τις άλλες σοβαρές συζητήσεις αλλού
Ο εγκέφαλος του παιδιού αναπτύσσεται πολύ γρήγορα κατά τη διάρκεια της πρώιμης παιδικής ηλικίας. Όταν δουν και ακούσουν ενήλικες που μιλούν για τα δικά τους προβλήματα και αβεβαιότητες, η λεπτή ψυχολογική κατάσταση του παιδιού μπορεί να επηρεαστεί αρνητικά. Πιθανώς καθιστώντας τα ανήσυχα και ανασφαλή.

Τα παιδιά δεν πρέπει να ακούν τις αγχωτικές συνομιλίες των μεγάλων. Σίγουρα δεν είναι η κατάλληλη περίοδος.

Μην τα συγκρίνετε με άλλους
Η πίεση για να πετύχει στη σημερινή κοινωνία μπορεί να σας κάνει να θέλετε να τους ενσταλάξετε μια πρόωρη αίσθηση της ανταγωνιστικότητας  και ορισμένοι ενήλικες το κάνουν, συγκρίνοντας τα με κάποιον άλλο. Μερικές φορές, οι ενήλικες προσπαθούν επίσης να επισημάνουν κάποια επιθυμητά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας σε ένα άλλο παιδί, ελπίζοντας να τις επαναλάβει και το δικό τους.

Οι ερευνητές λένε ότι οι εν λόγω συγκριτικές τάσεις μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την εμπιστοσύνη ενός παιδιού και την αίσθηση του εαυτού.
Διδάξτε τα οφέλη των αρνητικών συναισθημάτων
Επισημαίνοντας το προφανές, ένα παιδί δεν είναι πολύ ώριμο. Σχεδόν κάθε παιδί θα έχει αυθόρμητα ξεσπάσματα θυμού, φθόνου, θλίψης, κλπ. Αυτή η συμπεριφορά είναι μια καλή ευκαιρία διδασκαλίας από τους ενήλικες.

Ο Δρ John Gottman στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, αναφέρει την πιο συχνή τάση των μεγάλων στην αντιμετώπιση της ‘ανάρμοστης συμπεριφοράς ’ ενός παιδιού και των αρνητικών συναισθημάτων του, δηλαδή: κάποιου είδους τιμωρία.
Ένας καλύτερος τρόπος είναι να κατανοήσουμε την συμπεριφορά αυτή διδάσκοντας στο παιδί ότι ο καθένας βιώνει αρνητικά συναισθήματα και να βρει τρόπους να διδάξει στο παιδί πώς να διαχειριστεί τα συναισθήματά του εποικοδομητικά.
Αναγνωρίστε τις προσπάθειες τους
Το παιδί θα φθάσει στην ηλικία που θα ξέρει ότι χρειάζεται σκληρή δουλειά για να πάει μπροστά. Είναι σημαντικό, λοιπόν, να αναγνωρίζετε τις προσπάθειες που κάνει για να πετύχει κάτι.

Μιλώντας για τα γνωστικά καθήκοντα κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας, η Δρ Carol S Dweck στο Stanford, λέει: ‘Το μήνυμά μας προς τους γονείς είναι να επικεντρωθούν στη διαδικασία στην οποία εμπλέκεται το παιδί, όπως, όταν προσπαθούν σκληρά ή  επικεντρώνονται σε ένα έργο – σε συγκεκριμένα πράγματα που κάνουν και όχι ‘είσαι τόσο έξυπνος, είσαι τόσο καλός σε αυτό … αυτά έχουν σημασία μόνο για τον ενήλικα.
Δώστε αξία στις παραδόσεις της οικογένειας
Όταν μια οικογένεια έχει πολλά πράγματα να κάνει μαζί, αυτό είναι ένα καλό σημάδι ενός σταθερού οικογενειακού περιβάλλοντος. Η σταθερότητα είναι μια σημαντική πτυχή της ανάπτυξης της παιδικής ηλικίας.

Σύμφωνα με το Child Development Institute, ο χρόνος που μοιράζεται το παιδί με την οικογένεια δημιουργεί πέντε κύρια πλεονεκτήματα: το παιδί αισθάνεται σημαντικό και ότι το αγαπούν, το παιδί παρατηρεί τα θετικά χαρακτηριστικά των ενηλίκων, οι ενήλικες μπορούν να παρατηρήσουν και να μάθουν περισσότερα για τις αδυναμίες του παιδιού τους για να το καθοδηγήσουν καλύτερα, το παιδί μπορεί να εκφράσει με λόγια τις σκέψεις και τα συναισθήματά του και αναπτύσσεται ένας δυνατός δεσμός ανάμεσα τους γονείς και το παιδί.

Αφήστε τα να παίρνουν ρίσκα
Τα παιδιά χρειάζονται ένα βαθμό εποπτείας. Οι ενήλικες πιθανόν να το παρακάνουν με την παρακολούθηση κάθε κίνησής τους. Αυτή η ‘υπερπροστασία’ ωστόσο, είναι αντιπαραγωγική για την ανάπτυξη.

Οι ερευνητές, σε άρθρο που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα Journal of Psychologists and Counsellors in Schools γράφουν: ‘ μια ακραία προσοχή σε ένα παιδί και με γονείς να φαντάζονται τις ανάγκες και τα προβλήματά του,είναι η αιτία ώστε οι γονείς να μειώσουν τις απαιτήσεις τους στο παιδί τους, με αποτέλεσμα το παιδί σπάνια να αντιμετωπίζει δυσμενείς καταστάσεις και έτσι δεν μαθαίνει πως να τις αντιμετωπίζει ώστε να αποκτήσει ανθεκτικότητα, ωριμότητα και άλλες βασικές δεξιότητες της ζωής.’
Δώστε τους την αίσθηση της ατομικής ευθύνης
Είναι σημαντικό να επιτρέπετε στα παιδιά να ολοκληρώνουν κάτι που είναι υπεύθυνα. (π.χ. δουλειές, εργασία) χωρίς να τους λέτε πως να το κάνουν συνεχώς.
Γιατί; Σύμφωνα με παιδοψυχολόγους, αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα το παιδί να λέει ‘δεν μπορώ να το κάνω μόνος μου. Αν και κάποια προσοχή – και μάλιστα πειθαρχία – είναι απαραίτητη για ένα παιδί για να μην παραιτηθεί της προσπάθειας, η υπέρμετρη εποπτεία είναι αναποτελεσματική.

Δημιουργήστε ευχάριστες αναμνήσεις
Σε μια μελέτη πολλαπλών πειραμάτων  που έγιναν από δύο καθηγητές του Harvard, οι ενήλικες που είχαν καλές αναμνήσεις από την παιδική ηλικίας, φαίνεται να έχουν καθαρότερο το αίσθημα της ηθικής.

Οι ερευνητές σημειώνουν ότι οι συμμετέχοντες ήταν περισσότερο πρόθυμοι να βοηθήσουν με κάποιο επιπλέον καθήκον, να κατακρίνουν ανήθικες συμπεριφορές και να δωρίσουν χρήματα για φιλανθρωπικούς σκοπούς, όταν είχαν ενεργά φέρει στο μυαλό τους την παιδική τους ηλικία.’

Έτσι, η δημιουργία ευχάριστων αναμνήσεων στο παιδί,μπορεί να το προετοιμάσει για να είναι ένας ευτυχισμένος και καλοπροαίρετος ενήλικας.

Να είστε οι ίδιοι ευτυχισμένοι με τον εαυτό σας!
Τα παιδιά μαθαίνουν από αυτά που βλέπουν και ακούν, καλύτερα ή χειρότερα. Εάν ένας ενήλικας παρουσιάζει θετική συμπεριφορά, το παιδί είναι πιο πιθανό να την μιμηθεί. Σύμφωνα με την Carolyn Cowan, ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας: ‘τα παιδιά δεν τα πηγαίνουν καλά, όταν οι ενήλικες δεν φροντίζουν τον εαυτό τους και τις σχέσεις τους.

Πηγή: http://www.tilestwra.com/

Τι συναίσθημα είναι πραγματικά ο φόβος;

Αγγελική Καβαλλιεράτου Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας/ Ψυχολόγος BSc, MSc

Πίσω από κάθε μας συναίσθημα κρύβεται το αίσθημα του φόβου. Ο θυμός, το μίσος, η προκατάληψη, η επιθετικότητα μπορούν να αποδοθούν στον φόβο.

Η εξέλιξή μας θα έρθει μόνο όταν καταφέρουμε να ξεπεράσουμε τους φόβους μας.

Ο φόβος μπορεί να εκφραστεί με άγχος, ανασφάλεια, ανησυχία, αδυναμία, πανικό, θυμό, άρνηση, μίσος, οργή, επιθετικότητα, ζήλια κλπ.

Εξαιτίας λοιπόν του φόβου, αναζητάμε τη δημιουργία ασφάλειας προσπαθώντας να έχουμε στη ζωή μας αρκετούς ανθρώπους, χρήματα, αντικείμενα και καλή επαγγελματική και κοινωνική θέση. Στη συνέχεια όμως, όταν τα πετύχουμε όλα αυτά, εξακολουθούμε να αισθανόμαστε φόβο μήπως δε μπορέσουμε να διατηρήσουμε όλα όσα έχουμε αποκτήσει. Μπορεί να τα χάσουμε εξαιτίας του θανάτου, φθοράς ή αλλαγής.


Φοβόμαστε μήπως δεν έχουμε ότι χρειαζόμαστε για να αισθανθούμε ευτυχισμένοι και ασφαλείς.

Φοβόμαστε την απώλεια όσων αποκτήσαμε.

Φοβόμαστε την αλλαγή.

Φοβόμαστε όσους μπορούν να μας στερήσουν όσα αποκτήσαμε.

Φοβόμαστε τον θάνατο που σημαίνει ότι θα χάσουμε τα πάντα.


Αλλά, παρότι ο φόβος είναι το κυρίαρχο συναίσθημα , μπορεί να είναι υποσυνείδητο και γ’ αυτό να αντιδράμε διαφορετικά, για παράδειγμα με θυμό.

Μέσα από προσωπική δουλεία εντοπίζοντας ο καθένας τους φόβους του και δουλεύοντάς τους τότε θα απαλλαγεί από πολλές δυσάρεστες και δύσκολες καταστάσεις στη σχέση του με τον εαυτό του, στη ζωή του, καθώς και με τους γύρω του. Ας μην ξεχνάμε πως όλα ξεκινούν από εμάς.

Πηγή: http://simplylife.gr/

Ποιές ψυχολογικές “παγίδες” μπορούν να μας μειώσουν την αυτοπεποίθηση;

Του Μιχάλη Επταήμερου, Ψυχολόγου Παν/μίου Κρήτης, με ειδίκευση στην Ψυχολογία της Υγείας, την Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Ψυχοθεραπεία και τις Ομάδες Γονέων

Ακούμε συχνά πολλούς ανθρώπους να αμφισβητούν τον εαυτό τους, να υποτιμούν τις επιτυχίες τους και να επικεντρώνονται στο να ικανοποιούν μόνο τους άλλους, χωρίς να σκέφτονται τα δικά τους όνειρα και φιλοδοξίες. Ακόμα συχνότερα, παρατηρούμε ανθρώπους που, ενώ είναι επιτυχημένοι στην δουλειά τους και έχουν πληθώρα ταλέντων και δεξιοτήτων, αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους ως ανεπαρκή και ανάξιο τείνοντας να υποτιμούν τα θετικά σχόλια των γύρω τους και να αποδίδουν τις επιτυχίες τους μόνο στην τύχη ή σε εξωγενείς παράγοντες πέρα από τον εαυτό τους. Τί ακριβώς συμβαίνει και πώς μπορεί κάποιος να απαλλαγεί από τέτοιου είδους αντιλήψεις;

Ο καλύτερος τρόπος για να ξεκινήσετε να αισθάνεστε καλύτερα είναι πρώτα να δώσετε προσοχή στις αυτόματες ψυχολογικές και συναισθηματικές διεργασίες που πραγματοποιούνται στην καθημερινότητα σας και να βρείτε περισσότερο αποδεκτούς και λειτουργικούς τρόπους να σκέφτεστε και να συμπεριφέρεστε. Είναι άλλωστε γνωστό ότι η συνειδητή προσπάθεια αλλαγής παλιών συνηθειών, βοηθάει στην δημιουργία καινούριων νευρωνικών οδών στον εγκέφαλο λόγω της νευροπλαστικότητας του εγκεφάλου. Έτσι, εξασκώντας καινούριους τρόπους σκέψης και συμπεριφοράς, βοηθάμε τον εγκέφαλο να δημιουργήσει νέα νευρωνικά κυκλώματα και νέες περισσότερο λειτουργικές συνήθειες.

Νιώθοντας ενοχικά

Η ενοχή είναι ένα συναίσθημα που συνήθως το μαθαίνουμε από την παιδική μας ηλικία. Ακούμε συχνά τους γονείς να λένε: ‘ Εγώ δουλεύω όλη μέρα για να πληρώνω τα φροντιστήρια σου και νομίζεις πως έχεις και το δικαίωμα να παραπονιέσαι;’, ‘ Άλλα παιδιά στην Αφρική δεν έχουν να φάνε και εσύ μου λες ότι θέλεις να σου αγοράσω παιχνίδι;’. Οι περισσότεροι άνθρωποι θα εσωτερικεύσουν τέτοια μηνύματα και θα αισθάνονται συνεχώς ότι δεν είναι αρκετά καλοί να κάνουν κάτι ή ότι δεν θα έπρεπε να εκφράζουν αντίρρηση σε οτιδήποτε. Το συναίσθημα της ενοχής μας προστατεύει μόνο όταν πρόκειται να πληγώσουμε τους άλλους ή όταν προσβάλλονται βασικές αρχές της ηθικής μας. Και εκεί είναι που βρίσκεται η διαφορά μεταξύ τύψεων και ενοχών. Για παράδειγμα, αν πούμε ψέμματα σε κάποιον δικό μας ή συμπεριφερθούμε με εγωϊστικό τρόπο, οι τύψεις μπορούν να μας κινητοποιήσουν να σταματήσουμε να πληγώνουμε τον άλλον και να προσπαθήσουμε να συμφιλιωθούμε μαζί του, καθώς καταλάβαμε ότι φερθήκαμε άσχημα σε κάποιον άλλον σκόπιμα. Αντίθετα, όταν αισθανόμαστε ένοχοι, κάνουμε τις εξείς σκέψεις: ‘Έκανα κάτι που δεν θα έπρεπε να κάνω και αυτό σημαίνει ότι είμαι κακός άνθρωπος’. Παρατηρούμε δηλαδή ότι το αίσθημα της ενοχής έχει να κάνει με αυτοκατηγορία, πράγμα το οποίο μπορεί πολύ εύκολα να οδηγήσει σε κατάθλιψη και σε περαιτέρω διαιώνιση των αισθημάτων ενοχής. Επίσης, υπάρχουν κάποια είδη ενοχής που είναι επίσης αναποτελεσματικά: 1) το να αισθανόμαστε ένοχοι ότι δεν κάναμε αρκετά για να βοηθήσουμε κάποιον άλλον, όταν ήδη έχουμε προσφέρει πολλά ή όταν παρατηρούμε ότι ο άλλος δεν παίρνει καμία ευθύνη να κάνει κάτι για αυτά που του συμβαίνουν, 2) όταν αισθάνομαστε ένοχοι επειδή έχουμε περισσότερα χρήματα από κάποιον άλλο, ή όταν έχουμε καλύτερες οικογενειακές ή φιλικές σχέσεις, ικανότητες, δεξιότητες, ταλέντα, και 3) όταν αισθανόμαστε ένοχοι για σκέψεις που μπορεί να κάνουμε όπως για παράδειγμα όταν ζηλεύουμε κάποιον.

Συνειδητοποιήστε λοιπόν ότι οι σκέψεις σας δεν μπορούν να πληγώσουν τους άλλους, παρά μόνο οι πράξεις σας. Βάλτε μια ημερομηνία λήξης στο ως πότε θα αισθάνεστε ένοχοι, καθώς ο χρόνος δεν γυρνάει πίσω και μόνο το παρόν μπορεί να διορθωθεί. Σκεφτείτε μήπως η ενοχή σας αντιστοιχεί σε κάποια από τα αναποτελεσματικά είδη ενοχών που αναφέρθηκαν και αξιολογήστε ρεαλιστικά κατά πόσο και αν είστε όντως ένοχοι. Τέλος, αξιολογείστε τις σκέψεις σας και σκεφτείτε αν αυτές οι σκέψεις εμπίπτουν σε κάποιο από τα γνωστικά σφάλματα. Για παράδειγμα υπάρχει περίπτωση να μεγεθύνουμε τις αρνητικές επιπτώσεις της συμπεριφοράς μας, να βάζουμε ταμπέλα στον εαυτό μας ως ‘κακό’ και να θεωρούμε τον εαυτό μας υπεύθυνο για κάτι που δεν έχουμε προκαλέσει.

Θεωρώντας τον εαυτό ως μια αποτυχία

Πολλοί αναφέρουν μία αίσθηση αποτυχίας όταν αναφέρονται στον εαυτό τους ή σε δραστηριότητες που ολοκλήρωσαν, είτε αυτά είναι πρότζεκτ στον επαγγελματικό χώρο, εργασίες ή εξετάσεις στον πανεπιστημιακό χώρο, είτε κατά την διάρκεια ενός ομαδικού σπορ ή παιχνιδιού γνώσεων. Αυτό είναι κάτι που μπορεί να παρατηρήσουν και οι άλλοι, αναφερόμενοι σε ντροπαλότητα, χαμηλή αυτοεκτίμηση και αποστασιοποίηση του ατόμου. Η αλήθεια είναι ότι όταν κάποιος πιστεύει ότι είναι αποτυχημένος ή ανίκανος, τότε αυτομάτως θα πιστεύει ότι και οι άλλοι πιστεύουν το ίδιο για αυτόν. Κοιτάζοντας λοιπόν μέσα από τα ‘γυαλιά’ της αποτυχίας, όλα ερμηνεύονται ως αποτυχίες ακόμα και όταν υπάρχουν αντικειμενικά κριτήρια επιτυχίας. Αποτυγχάνουμε δηλαδή να δώσουμε προσοχή στα θετικά ελαχιστοποιώντας τα.

Το αίσθημα της αποτυχίας μπορεί να ξεκινάει από επικριτική και παρεμβατική στάση των γονέων ή ‘σημαντικών άλλων’ όπου συνεχώς υπήρχε επιβράβευση μόνο στα θετικά και επικριτικότητα στα αρνητικά. Μπορεί να υπήρχαν συγκρίσεις με άλλα παιδιά στον ακαδημαικό ή αθλητικό τομέα ή απουσία θετικών σχολίων στα δυνατά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας μας. Έτσι μεγαλώσαμε πιστεύοντας ότι μόνο το βέλτιστο αποτέλεσμα σημαίνει επιτυχία και ότι μόνο τότε είμαστε ικανοί και επαρκείς. Τα λάθη έγιναν ασυγχώρητα και κάθε δραστηριότητα έπρεπε να είναι απόλυτα επιτυχής για να ακούσουμε την επιβράβευση. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση υπήρχε ματαίωση και κάθε φορά ενισχυόταν όλο και περισσότερο το φίλτρο της αποτυχίας. Το φίλτρο της αποτυχίας μπορεί να ενεργοποιείται σε διάφορες σημαντικές καταστάσεις στην ζωή μας όπως για παράδειγμα σε έναν χωρισμό, στο ότι δεν έχουμε κάποιον/α σύντροφο, στο ότι χρωστάμε πολλά λεφτά ή στο ότι δεν καταφέραμε να ολοκληρώσουμε μία εργασία. Από την στιγμή που θα ενεργοποιηθεί το φίλτρο της αποτυχίας, όλα ερμηνεύονται ως αποτυχίες θεωρώντας ότι έχουμε έλλειψη των προσόντων/ικανοτήτων που χρειάζονται για να επιτύχουμε τον σκοπό μας. Έτσι όλο αυτό λειτουργεί σαν αυτοεκπληρούμενη προφητεία καθοδηγώντας μας προς την αποτυχία. Μπορεί λοιπόν συνεχώς να αναβάλλουμε και να μην ολοκληρώνουμε την δουλειά που πρέπει στην ώρα της ή να γινόμαστε τελειοθηρικοί και να επικεντρωνόμαστε στις λεπτομέρειες, αντί να κοιτάξουμε την ουσία. Μπορεί να συμπεριφερόμαστε με ένα αμήχανο και ανασφαλή τρόπο στον επαγγελματικό μας χώρο ή να είμαστε απρόσεκτοι επειδή πιστεύουμε ότι έτσι κι αλλιώς δεν θα το κάνουμε σωστά. Ουσιαστικά, πιστεύουμε τόσο έντονα ότι θα αποτυχούμε, ώστε λειτουργούμε και με αυτό τον τρόπο σα να θέλουμε να επιβεβαιώσουμε αυτή την πεποίθηση.

Το πρώτο βήμα είναι να συνειδητοποιήσουμε σε ποιες περιπτώσεις ενεργοποιείται το φίλτρο της αποτυχίας. Στην συνέχεια, πρέπει να αποφύγουμε την ετικέτα της αποτυχίας. Όπως ακριβώς δεν υπάρχουν τέλειοι άνθρωποι, δεν υπάρχουν και αποτυχημένοι. Όλοι έχουμε επιτυχίες και αποτυχίες. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν να δίνουμε έμφαση στις επιτυχίες. Θα δούμε ότι οι αποτυχίες δεν είναι τόσο μεγάλες και τόσες πολλές όσο νομίζαμε.

Το να είμαστε τελειοθηρικοί

Είστε ο χειρότερος κριτής του εαυτού σας; Δεν υπάρχει τίποτα που να κάνετε τόσο σωστά ώστε να ικανοποιήσετε τα δικά σας υψηλά στάνταρ; Η τελειοθηρία αφορά ένα σύνολο συμπεριφορών το οποίο πηγάζει από την αντίσταση και ακαμψία του ατόμου στην αλλαγή των προσδοκιών του σε κάθε κατάσταση. Οδηγεί σε αμφισβήτηση των αποφάσεων μας, αναβλητικότητα, μία αίσθηση συνεχούς επαγρύπνησης και άγχους, παραίτηση και έλλειψη προσπάθειας και κινήτρων. Η τελειοθηρία μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη, αλλά και σε υπέρμετρο άγχος. Επίσης, πολλοί τελειοθηρικοί άνθρωποι αναφέρουν προβλήματα συγκέντρωσης, κόπωσης, ύπνου και προβλήματα στην διατροφή. Οι τελειοθηρικοί άνθρωποι αγαπούν τον εαυτό τους μόνο όταν τα πηγαίνουν καλά σε ό,τι κάνουν. Τα λάθη είναι απαγορευτική λέξη και το επίπεδο αυτοεκτίμησης εξαρτάται από το επίπεδο επιτυχίας και αποτελέσματος. Όμως, κανείς δεν μπορεί να έχει συνεχώς επιτυχίες και κανείς δεν μπορεί συνεχώς να τα πηγαίνει καλά σε ό,τι κάνει. Έτσι, η τελειοθηρία αρκετά συχνά οδηγεί σε ματαιώσεις, πτώση διάθεσης και επακόλουθες δυσλειτουργικές συμπεριφορές που επιβαρύνουν την σωματική, αλλά και την ψυχική υγεία.

Ξεκινήστε να αποφεύγετε δηλώσεις του ‘πρέπει’ και του ‘όλα ή τίποτα’. Δώστε χρόνο στον εαυτό σας να ολοκληρώσει βαθμιαία την δουλειά και μοιράστε τον κάθε στόχο σε μικρούς, επιμέρους στόχους που δεν θα είναι επιβαρυντικοί. Επιβραβεύστε τον εαυτό σας για κάθε μικρό στόχο που επιτυγχάνετε και σταματήστε να βλέπετε τα λάθη ως καταστροφή. Σκεφτείτε ότι όλοι οι ταλαντούχοι και διάσημοι άνθρωποι στον κόσμο, έχουν αποτύχει και έχουν κάνει πολλά λάθη στην καριέρα τους για να φτάσουν τόσο ψηλά. Επιτυχία δεν είναι η αποφυγή λαθών, αλλά η ανάκαμψη από τα λάθη και η συνεχής προσπάθεια για βελτίωση.

Συγκρίνοντας τον εαυτό μας με άλλους

Πολλές φορές συγκρίνουμε τους εαυτούς μας με άλλους και εξάγουμε συμπεράσματα για το πόσο επιτυχείς και σωστοί είμαστε βασιζόμενοι σε αυτές τις συγκρίσεις. Υπάρχουν οι συγκρίσεις με το καλύτερο (με ανθρώπους που φαίνεται να είναι σε καλύτερη οικονομική κατάσταση, ή να έχουν περισσότερες επιτυχίες, ή καλύτερη εμφάνιση κ.ο.κ.) και οι συγκρίσεις με το χειρότερο (με αυτούς που τα πάνε χειρότερα από εμάς). Συνήθως αισθανόμαστε καλά όταν κάνουμε τις συγκρίσεις με το χειρότερο και αισθανόμαστε άσχημα όταν κάνουμε τις συγκρίσεις με το καλύτερο. Το πρόβλημα είναι ότι δεν ξέρουμε τι ακριβώς συμβαίνει κάτω από την επιφάνεια στις ζωές των άλλων. Έτσι όταν συγκρινόμαστε με κάποιον, συγκρίνουμε τον δικό μας εσωτερικό κόσμο με τον εξωτερικό κόσμο του άλλου. Επίσης, υπάρχει το εξής οξύμωρο. Πολλοί εκατομμυριούχοι νιώθουν στερημένοι και θλιμμένοι επειδή δεν μπορούν να φτάσουν τους δισεκατομμυριούχους. Παντά θα υπάρχει και πάντα θα βρίσκουμε έναν τομέα στον οποίο τα πάμε καλύτερα ή χειρότερα από κάποιον άλλον. Μπορεί να έχει να κάνει με την εξωτερική εμφάνιση, αθλητικές δεξιότητες ή επαγγελματική καριέρα. Η σύγκριση προσθέτει πολύ πίεση, καθώς όλοι βρισκόμαστε σε διαφορετικές συνθήκες στην ζωή μας κάθε φορά. Αν και εσείς μπορούσατε να αντέξετε να έχετε καθημερινά ένα σεφ και έναν προσωπικό γυμναστή, πολύ πιθανόν και εσείς να είχατε το καλλίγραμο σώμα που έχουν οι σταρ του Χόλιγουντ.

Δυστυχώς, αρκετά συχνά οι γονείς συγκρίνουν τα παιδιά τους με άλλα παιδιά σε διάφορους τομείς της ζωής και ιδιαίτερα στις ακαδημαϊκές επιδόσεις. Τέτοιες συγκρίσεις όταν γίνονται επαναλαμβανόμενα και σταθερά, εγκαθιδρύονται και γίνονται αυτοεικόνα ( ‘Είσαι καλός στα αθλήματα, αλλά η αδερφή σου είναι αυτή που έχει το μυαλό’). Οι συγκρίσεις αποτελούν υπεργενικεύσεις της πολυπλοκότητας και των ταλέντων που όλοι διαθέτουμε ως ανθρώπινα όντα. Η καλύτερη σύγκριση που μπορεί κάποιος να κάνει είναι να συγκρίνει τις γνώσεις ή τις δεξιότητες που κατέχει σήμερα με τις γνώσεις και δεξιότητες που κατείχε τον προηγούμενο μήνα ή χρόνο. Αυτό το είδος σύγκρισης μπορεί να βοηθήσει και να οδηγήσει το άτομο να αναπτύξει τις ικανότητες του στο βέλτιστο βαθμό.

Ικανοποίηση των άλλων και αναζήτηση επιβεβαίωσης

Οι συμπεριφορές αυτές απορρέουν από το γεγονός ότι κάποιος θέλει να αρέσει σε όλους και υπερτιμάει την γνώμη των άλλων με τίμημα τον χρόνο, την ενέργεια και την αυτοεκτίμηση του. Οι γονείς μπορεί να ήταν αλαζόνες, νάρκισσοι και συναισθηματικά κακοποιητικοί και έτσι στόχος του παιδιού για να επιβιώσει ήταν να τους επιβεβαιώνει και να τους ικανοποιεί σε ό,τι ζητούσαν. Έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά που έχουν κακοποιηθεί είναι πολύ πιο ικανά να αναγνωρίσουν τις εκφράσεις του προσώπου που δείχνουν θυμό σε σύγκριση με τα μη κακοποιημένα παιδιά. Σε ένα βαθύτερο επίπεδο, ο εγκέφαλος μπορεί να έχει ‘καλωδιωθεί’ με τέτοιο τρόπο ώστε να ικανοποιεί ή να εντυπωσιάζει τους άλλους για να μην θυμώσουν και τον χτυπήσουν συναισθηματικά ή σωματικά.

Ένας άλλος λόγος μπορεί να απορρέει από την ευαισθησία κάποιου στην απόρριψη. Έτσι μοναδική στρατηγική αυτού, για να μην απορριφθεί και αισθανθεί μειονεκτικά, είναι να προσπαθεί να ικανοποιεί τους άλλους και να αποφεύγει κάθε είδους τσακωμό ή αντιπαράθεση, αλλά και να εκτεθεί σε άλλους. Επιπρόσθετα, μπορεί κάποιος να έχει μεγαλώσει με γονείς που είχαν κατάθλιψη ή εξάρτηση από ουσίες και το μόνο που μπόρεσαν να κάνουν για να τραβήξουν την προσοχή τους ήταν να τους φροντίσουν και να τους καλύψουν οποιεσδήποτε συναισθηματικές ανάγκες είχαν. Η συμπεριφορά της ικανοποίησης των άλλων είναι και μία λάθος χρήση της ενσυναίσθησης. Επειδή κάποιος μπορεί να αισθανθεί πότε οι άλλοι δεν αισθάνονται καλά, δεν σημαίνει ότι πρέπει να τους κάνει να αισθανθούν καλά. Πάντα υπάρχει η επιλογή ώστε να ξεφορτωθούμε τα ‘πρέπει’. Σκεφτείτε μόνο τα κόστη που προκύπτουν από τέτοιου είδους συμπεριφορές και το στρες που προκαλείται στον εαυτό σας κάθε φορά που διαλέγετε να ικανοποιήσετε κάποιον άλλον σε βάρος των δικών σας στόχων. Έτσι, αυτή η δυσλειτουργική στρατηγική γυρνάει μπούμερανγκ και οδηγεί στο να αισθανόμαστε τύψεις και ενοχές κάθε φορά που κάποιος δεν μας συμπεριφέρεται σωστά. Θα έχουμε ακούσει πολλές φορές την φράση ‘Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί μου συμπεριφέρθηκε τόσο σκάρτα, από την στιγμή που εγώ έκανα τα πάντα για αυτόν και οτιδήποτε μου ζητούσε!’.

Ξεκινήστε να θέτετε τα όρια σας και να λέτε ‘όχι’ σε υπερβολικές απαιτήσεις. Με αυτό τον τρόπο θα μάθετε να αποδέχεστε κάποια βραχύχρονη δυσφορία με αντάλλαγμα μία μακροχρόνια ανακούφιση από το άγχος του να ενδίδετε σε οποιαδήποτε απαίτηση των γύρω σας. Βάλτε σε προτεραιότητα και φέρτε σε μια ισσοροπία τις ανάγκες των άλλων με τις δικιές σας. Θυμηθείτε ότι προυπόθεση για να είστε εσείς καλά, είναι πρώτα η δική σας καλή σωματική και ψυχική υγεία και μετά η υγεία των άλλων.

Πηγή: http://psychopedia.gr/